2010/09/12

Vượt tường lửa | Ai kiểm soát internet?

Vấn đề quản trị Internet rất phức tạp, có liên quan đến chính trị và vẫn còn nhiều bàn cãi cho đến nay.  Phần này chỉ trình bày vừa đủ để giúp bạn hiểu được tại sao một số khía cạnh của vấn đề ảnh hưởng đến một số phương thức kiểm soát, hạn chế sử dụng.

Vấn đề cốt lõi là, ở một số nước cơ sơ hạ tầng Internet do nhà nước và các công ty điện thoại lớn làm chủ và điều hành. Một chính quyền muốn ngăn chận thông tin có thể áp dụng biện pháp trực tiếp hay gián tiếp tại nhiều mốc điểm như nơi thông tin được soạn thảo, hoặc nơi thông tin đi vào hoặc đi ra khỏi quốc gia đó. Có vài chính quyền lại tự cho mình thẩm quyền rất lớn để rình rập, theo dõi công dân của mình, cũng như tại nhiều nơi, các chính quyền đã đi quá mức mà luật pháp cho phép khi họ áp dụng các biện pháp đặc biệt để giám sát, hay kiểm soát việc truy cập và sử dụng Internet.

Sự Liên Hệ Của Chính Quyền

Mạng Internet được phát triển qua các chương trình nghiên cứu do chính phủ Hoa Kỳ tài trợ trong thập niên 70. Dần dần nó được sử dụng tại các trường đại học, rồi đến các ngành thương nghiệp và sau cùng là đến dân chúng. Ngày nay, có một nhóm người trên toàn cầu có cùng nỗ lực duy trì những tiêu chuẩn và hiệp ước nhằm đạt được mục tiêu nối kết rộng rãi và hoạt động liên kết trên thế giới.

Tuy rằng các chính quyền không bị buộc phải thiết kế hạ tầng cơ sở Internet theo những tiêu chuẩn, hiệp ước hay cơ cấu nào, nhưng họ có thể, và có nơi đã làm, thiết kế hệ thống thông tin quốc gia để có những điểm “cổ chai”, là nơi họ có thể kiểm soát việc truy cập của tất cả mọi người trong quốc gia vào những trang hay dịch vụ nào đó, và trong một số trường hợp ngăn chặn không cho thế giới bên ngoài truy cập vào một số nơi bên trong quốc gia họ. Những chính quyền khác thì đã đặt ra những luật lệ kiểm soát các tư nhân cung cấp dịch vụ Internet và đôi khi bắt buộc họ phải theo dõi hay ngăn chặn hoặc tháo gỡ một số thông tin.

Một số phương tiện và chức năng phối hợp của Internet nằm dưới quyền kiểm soát của chính quyền hoặc công ty quốc doanh (thuộc nhà nước). Hiện không có một tổ chức quốc tế nào điều hành Internet độc lập đối với các chính quyền. Các chính quyền xem khả năng kiểm soát phương tiện hạ tầng Internet là vấn đề chủ quyền quốc gia họ, và do đó họ ban hành các luật lệ để cho phép chính quyền có quyền ngăn chặn truy cập đối với một số lãnh vực thông tin mà họ cho là nguy hiểm, xúc phạm, hay mang tính nhạy cảm.

Tại Sao Điều Này Quan Trọng

Hiểu rõ vấn đề quản trị Internet là điều quan trọng để hiểu mối liên hệ giữa việc kiểm duyệt và mối đe dọa. Chính quyền của một quốc gia không những có thể ngăn chặn thông tin mà còn giám sát loại thông tin gì quần chúng đang truy cập, và trừng phạt người sử dụng về những hoạt động trên mạng mà chính quyền không ưa thích. Chính quyền có thể ra quy định ngăn cấm thông tin và có thể tự tay cấm cản, hoặc làm ra luật lệ để buộc các công ty khác phải làm công việc theo dõi, ngăn chặn. Vì thế tùy theo hoàn cảnh của từng người sử dụng, việc vượt thoát sự kiểm duyệt có thể mang lại hậu quả tai hại. Vì sự an nguy của người sử dụng, hiểu rõ Internet được kiểm soát ra sao là điều thật cần thiết.

Tác giả : Ai Kiểm Soát Internet?
© adam hyde 2008
Điều chỉnh:
Alice Miller 2008
Edward Cherlin 2008
Freerk Ohling 2008
Janet Swisher 2008
Niels Elgaard Larsen 2009
Sam Tennyson 2008
Seth Schoen 2008
Tomas Krag 2008

Giấy phép: Giấy phép công cộng

Sản xuất cho cẩm nang FLOSS

No comments:

Post a Comment